Het nieuwe Groningse bedrijf Carbon Collectors legt zich toe op de afvoer en de opslag van CO2 in de zeebodem. Het is een niet onomstreden techniek die Nederland moet helpen zijn klimaatdoelen te halen.
Met de oprichting van het bedrijf Carbon Collectors, dat zich gisteren presenteerde, heeft Groningen een primeur. De nieuwe onderneming gaat door de industrie afgevangen CO2 per schip afvoeren naar oude gasvelden in de zeebodem om het daarin op te slaan. Niet één ander bedrijf in de wereld verlost de industrie op die manier van zijn schadelijk broeikasgas.
Die opslag speelt echter een belangrijke rol in het Nederlandse Klimaatakkoord. De industrie heeft de opdracht tot 2030 ruim 14 Megaton minder CO2 te gaan uitstoten. De helft van die reductie moet worden gehaald door CO2 te injecteren in oude gasvelden in de Noordzee.
Afvangen en opslaan
De techniek van het afvangen en opslaan van CO2 wordt wel aangeduid als CCS (Carbon Capture and Storage). Ook in Rotterdam zijn ze er mee bezig. Shell, Exxon Mobile, Air Liquide en Air Products willen de CO2 die ze daar uitstoten via een pijpleiding naar een leeg gasveld in de Noordzeebodem afvoeren. Carbon Collectors, waarachter een stevig consortium schuil gaat, kiest mede voor het transport per schip omdat het daarmee -anders dan bij een pijpleiding- niet is gebonden aan vaste laad- en opslagplaatsen.
Ondergrondse opslag van CO2 is geen nieuw fenomeen. Het bestaat al sinds de jaren negentig op twee plaatsen in het Noorse deel van de Noordzee. In de VS zijn twee locaties waar de CO2-uitstoot van fabrieken wordt afgevangen en in de directe nabijheid in de bodem wordt opgeslagen.
Afgeblazen vanwege protesten
Ruim tien jaar geleden maakte Shell een plan om CO2 afkomstig van de industrie in Pernis op te slaan. Het wilde het broeikasgas per pijpleiding afvoeren naar Barendrecht en het daar injecteren in twee lege gasvelden. De pilot werd afgeblazen vanwege felle protesten van de bevolking die voor een CO2-ramp vreesde.
Het Noorden in dezelfde periode ook mooie sier maken met een proefproject met ondergrondse opslag. Met het toenmalige kabinet hengelde het landsdeel naar een Europese subsidie van vele tientallen miljoenen euro’s. Inzet was onder meer dat de CO2-uitstoot van de RWE-kolencentrale in de Eemshaven -de bouw was nog in voorbereiding- in de grond zou worden opgeslagen. Daarvoor waren lege gasvelden bij Eleveld, Boerakker en Sebaldeburen uitverkoren. Ook dit plan liep stuk op verzet van de bevolking.
Klimaatpanel ook voor CO2-opslag
Bij gebrek aan maatschappelijk draagvlak is de ondergrondse opslag op land na de twee mislukkingen van de agenda afgevoerd. CCS wordt in veel plannen en studies echter genoemd als een tijdelijke, maar noodzakelijke methode om de Klimaatdoelen voor 2050 te halen. Reden: niet alle industrieën kunnen voor dat jaar hun productieproces 100 procent duurzaam maken. Ook het Klimaatpanel van de VN is die mening toegedaan.
Het laatste decennium is voor de opslag de blik geleidelijk richting zee gegaan, mede vanwege de veronderstelling dat opslag in ver van de kust gelegen oude gasvelden de mensen waarschijnlijk minder gevaarlijk lijkt. Het gros van de milieubeweging blijft echter tegen. Greenpeace bijvoorbeeld vreest een ecologische ramp als gevolg van lekkage. Bovendien neemt CCS , vindt de organisatie, bij het bedrijfsleven de prikkel weg om te verduurzamen.
Goed businessplan
Er zijn in de loop der jaren in heel Europa CCS-projecten gestrand, nog maar drie jaar geleden ook in Rotterdam. Daarbij waren ook plannen om de CO2 per schip af te voeren. Het ging meestal mis door financiële oorzaken. De industrie moet voor de uitstoot van CO2 verhandelbare Europese certificaten hebben, volgens het zogeheten ETS. Door de economische crisis was er relatief weinig bedrijvigheid, daardoor minder CO2-emissie en als gevolg daarvan minder vraag naar certificaten. Dat maakte de certificaten en daarmee de CO2-uitstoot relatief goedkoop. Dat stond een goed businessplan voor CCS in de weg.
Nederland gaat nu een eigen CO2-heffing introduceren, die wordt geïnd als de ETS-emissierechten te goedkoop worden. Dat moet bij de bedrijven de druk vergroten om een einde te maken aan hun uitstoot, bijvoorbeeld door de CO2 af te vangen en te laten afvoeren door het nieuwe Groningse bedrijf Carbon Collectors.
Bron: DvhN.nl
