De Gedeputeerde Staten legden gistermiddag een last onder dwangsom op aan ESD-SIC. Het bedrijf krijgt nu acht weken de tijd om de uitstoot van SiC-vezels naar nul terug te brengen. Als het daarna toch gebeurt, moet ESD-SIC per geconstateerde overtreding een dwangsom van € 250.000 betalen, met een maximum van € 750.000. Het bedrijf kan maximaal een boete per week krijgen.
Ook werden de resultaten bekend gemaakt van een aantal onderzoeken die in opdracht van de provincie Groningen zijn uitgevoerd.
Kankerverwekkend
Eind vorig jaar bleek uit TNO-onderzoek dat ESD-SIC siliciumcarbide vezels uitstoot terwijl het daar geen vergunning voor heeft. Deze vezels zijn door de GGD als kankerverwekkend aangemerkt. Dit was voor de provincie aanleiding in januari een formele handhavingsprocedure te starten.
Daarnaast heeft de provincie na de zware blazer van 24 januari 2019 TNO direct opdracht gegeven sneeuwmonsters te nemen en onderzoek te doen naar het verspreidingsgebied en de samenstelling van de stofdeeltjes. Vanwege de sneeuw was de verspreiding van de stofwolk toen goed zichtbaar.
Resultaten sneeuwonderzoek
Uit dit milieu-onderzoek van TNO blijkt dat in Delfzijl en Farmsum een hoge concentratie SiC-vezels is aangetroffen in stofdeeltjes die neerdaalden na de blazer van 24 januari. De hoogste concentratie SiC-vezels werd aangetroffen in het monster dat genomen werd op 0,8 kilometer afstand van het bedrijf. Ook bijna 7 kilometer verderop zijn echter SiC-vezels aangetroffen.
Daarnaast bleken de stofdeeltjes ook zware metalen en PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) te bevatten. Op basis van deze enkele meting is niet goed te zeggen hoe zwaar de bodem belast wordt in de omgeving van ESD-SIC. Om hierover concretere uitspraken te doen is aanvullend bodemonderzoek nodig. De provincie heeft hier opdracht toe gegeven.
Luchtkwaliteit
Het sneeuwonderzoek geeft geen antwoord op de vraag hoe de luchtkwaliteit was tijdens de blazer. Daarom heeft de provincie Groningen TNO vervolgens opdracht gegeven nader onderzoek te doen naar de luchtkwaliteit. Uit de berekeningen van TNO blijkt dat de concentratie aan SiC-vezels in de lucht het hoogst is dichtbij het bedrijf ESD-SIC en afneemt als de afstand groter wordt. Dit geldt ook voor de zware metalen en PAK’s.
Gezondheidsrisico’s
De RIVM adviseert een maximaal toelaatbaar risiconiveau (MTR) voor lucht van 300 vezels per kubieke meter te hanteren als risicogrens voor SiC-vezels, hetzelfde als voor (amfibool) asbest. Het gaat dan om langdurige blootstelling aan de vezels.
“Als we uitgaan van dertig tot vijftig blazers per jaar, dan zou het kunnen dat de uitstoot van SiC-vezels boven de MTR-waarde uitkomt. Dat risico kunnen we in ieder geval niet uitsluiten. We kunnen er geen getal op plakken, maar het gezondheidsrisico is niet nul. We vinden het een onwenselijke situatie, omdat het gaat om een kankerverwekkende stof die vrijkomt tijdens het reguliere productieproces en bij blazers. Ook kunnen vezels weer opwaaien van de bodem. Mensen moeten zo min mogelijk aan kankerverwekkende stoffen worden blootgesteld. Daarom adviseren wij de uitstoot van SiC-vezels te voorkomen.”
Gemeente Delfzijl
De gemeente Delfzijl sluit zich aan bij het advies van de GGD. “De gemeente is verantwoordelijk voor de volksgezondheid van haar inwoners. Als die in het geding komt, dan moet het bedrijf zijn productieproces aanpassen”, zegt wethouder IJzebrand Rijzebol.
Resultaten vierde ronde meetnet
Naast het sneeuwonderzoek en de duiding hiervan door de GGD heeft de provincie onlangs de resultaten van de vierde meetronde van het meetnet rondom industrieterrein Oosterhorn in Farmsum ontvangen. Deze meetronde beslaat de periode 25 januari tot 6 maart. De concentratie SiC-vezels in de lucht bleek in deze periode lager dan in de eerste drie metingen.
De blazer van 24 januari vond plaats tussen twee meetseries in, daardoor zijn er helaas geen meetgegevens over de concentratie van SiC vezels tijdens de blazer beschikbaar. De meetresultaten van het meetnet na de zware blazer van 14 april zijn nog niet bekend. In de luchtapp is wel een piek in roet te zien bij de meetpaal ten zuidwesten van ESD-SIC.
